Water gebruiken we dagelijks, vaak zonder erbij stil te staan. Toch kan de kwaliteit van dat water een flinke invloed hebben op onze huishoudelijke apparaten, schoonmaakroutines en zelfs ons comfort. Een veelvoorkomend aspect hiervan is waterhardheid. In dit artikel lees je wat waterhardheid precies betekent, waarom het in de ene regio meer speelt dan in de andere, welke problemen hard water kan veroorzaken, en welke oplossingen er beschikbaar zijn om hiermee om te gaan. Ook leggen we uit wat de voordelen zijn van zachter water en waar je rekening mee moet houden bij het kiezen van een passende aanpak.
Wat is waterhardheid?
Misschien heb je wel eens gehoord van hard water, maar wat is hard water precies? Waterhardheid geeft aan hoeveel calcium- en magnesiumionen er in het water aanwezig zijn. Deze mineralen lossen van nature op wanneer water in contact komt met bepaalde bodemlagen en gesteenten, zoals kalksteen. Hoe hoger de concentratie van deze mineralen, hoe harder het water is.
Hard water vormt geen risico voor de gezondheid, maar kan wel praktische problemen veroorzaken, zoals:
- Kalkafzetting op kranen, tegels en huishoudelijke apparaten
- Minder schuimvorming van zeep en shampoo
- Minder efficiënte werking van verwarmingssystemen
- Een trekkerig gevoel op huid en haar na het douchen
De hardheid van water wordt vaak uitgedrukt in Duitse graden (°dH) of in milligrammen calciumcarbonaat per liter (mg/L).
Waar komt hard water vandaan?
De hardheid van het water verschilt sterk per regio. Dit heeft te maken met de bodemlagen waar het water doorheen stroomt voordat het bij jou uit de kraan komt. Tijdens deze reis door de bodem komt het water in contact met verschillende soorten gesteente en grondsoorten. In gebieden waar veel kalksteen of andere kalkrijke gesteenten aanwezig zijn, neemt het water onderweg extra mineralen op, zoals calcium en magnesium. Hierdoor wordt het water harder.
In andere gebieden, bijvoorbeeld waar vooral zand- of granietlagen aanwezig zijn, blijft het water relatief zacht, omdat deze ondergronden minder mineralen afgeven.
Ook het type waterwinning speelt een rol. Grondwater, dat diep uit de bodem wordt opgepompt, bevat vaak meer mineralen dan oppervlaktewater uit rivieren en meren. In Nederland en België, waar veel grondwater wordt gebruikt, zijn dan ook aanzienlijke verschillen in waterhardheid te vinden tussen provincies en zelfs tussen steden.
Waterbedrijven meten de hardheid regelmatig, zodat bewoners inzicht hebben in de samenstelling van hun drinkwater. Op basis daarvan kan worden besloten of aanvullende maatregelen, zoals een waterontharder, wenselijk zijn.
Wat kun je doen aan hard water?
Er bestaan verschillende manieren om met hard water om te gaan:
- Waterontharders plaatsen: Een waterontharder haalt calcium- en magnesiumdeeltjes uit het water met behulp van een ionenwisselaar. Hierbij stroomt het water langs een speciale harslaag die de mineralen vasthoudt. Zo wordt het water zachter en neemt de vorming van kalkaanslag merkbaar af. Een voorbeeld hiervan zijn de waterontharders van Mezutec, die speciaal ontwikkeld zijn om huishoudens te helpen bij het verminderen van kalkproblemen.
- Magnetische of elektronische systemen: Sommige systemen proberen de structuur van mineralen in het water te beïnvloeden. Hierdoor hechten ze zich minder snel vast op oppervlakken. De meningen over de werking hiervan verschillen.
- Regelmatig schoonmaken en ontkalken: Apparaten zoals koffiezetters en waterkokers profiteren van onderhoud met azijn of een speciaal reinigingsmiddel. Ook kranen en tegels blijven langer netjes door ze vaak te drogen en schoon te maken.
- Kiezen voor aangepaste reinigingsproducten: In gebieden met hard water kan het gebruik van standaard schoonmaakmiddelen minder effectief zijn. Er zijn daarom speciale reinigingsproducten ontwikkeld die beter werken in combinatie met hard water. Deze middelen bevatten ingrediënten die kalkvorming helpen voorkomen of bestaande kalkaanslag makkelijker losmaken.
Met deze aanpakken kun je de gevolgen van hard water aanzienlijk beperken, apparaten langer goed houden en dagelijkse schoonmaaktaken verlichten.
Is zacht water beter?
Zacht water heeft verschillende voordelen in het dagelijks gebruik. Er ontstaat aanzienlijk minder kalkaanslag op kranen, douchewanden en huishoudelijke apparaten. Hierdoor blijft de glans van oppervlakken langer behouden en worden schoonmaaktaken minder tijdrovend. Ook is er minder schoonmaakmiddel nodig bij het wassen, poetsen en douchen, omdat zeep beter schuimt in zacht water. Dit kan zowel kosten besparen als bijdragen aan een lager verbruik van schoonmaakproducten. Huishoudelijke apparaten zoals wasmachines, vaatwassers en boilers profiteren eveneens van zachter water. Minder kalkaanslag betekent minder slijtage, een langere levensduur en een lager energieverbruik doordat verwarmingselementen efficiënter blijven werken.
Waterhardheid is een natuurlijk verschijnsel dat invloed heeft op het dagelijks gebruik van water in huis. Door bewust om te gaan met de kwaliteit van het water en te kiezen voor passende oplossingen, kunnen veel ongemakken worden voorkomen. Dit maakt het onderhoud van huishoudelijke apparaten en oppervlakken niet alleen makkelijker, maar helpt ook om kosten op de lange termijn te beperken.
